آئورت

آئورت ( Aorta) یا بزرگ‌ سرخرگ، سرخرگ بزرگی است که به بطن چپ قلب متصل است و خون تصفیه‌شده را به تمام بدن می‌رساند.

مهمترین شاهرگ بدن آئورت می‌باشد که خون را از بطن چپ قلب دریافت و به اعضای بدن می‌رساند. آئورت سه لایه داخلی، میانی و خارجی دارد که از کلاژن، الاستین و عضلات صاف ساخته شده‌اند. (این لایه‌ها در واقع سه بافت اصلی پیوندی، ماهیچه‌ای، و پوششی هستند)

در ابتدای محل خروج آئورت از بطن چپ، دریچهٔ سینی شکلی (دریچه آئورت) قرار دارد که یک طرفه می‌باشد و در هنگام انقباض بطن چپ باز و بعد از وارد شدن خون به آئورت بسته می‌شود و اجازهٔ بازگشت خون از آئورت به بطن چپ را نمی‌دهد. دریچهٔ سینی فاقد بافت ماهیچه‌ای می‌باشد و جهت جریان خون آن را باز و بسته می‌کند. (مشابه همین دریچه در ابتدای سرخرگ ششی و بطن راست وجود دارد).

مسیر آئورت

سرخرگ آئورت پس از خروج از بطن چپ به سه قسمت آئورت صعودی، قوس آئورت، آئورت نزولی تقسیم می‌شود.

سرخرگ‌های تاجی (شریان‌های کرونری) از ابتدای آئورت (بزرگ‌ سرخرگ بالارو) منشأ گرفته و بنابراین اولین شریان‌هایی هستند که خون حاوی اکسیژن زیاد را دریافت می‌دارند. دو سرخرگ تاجی (چپ وراست) نسبتاً کوچک بوده و هر کدام کمتر از ۳ یا ۴ میلیمتر قطر دارند. وظیفهٔ رگ‌های کرونری، تغذیه و خون‌رسانی به قلب می‌باشد.

از قوس آئورت ابتدا سرخرگ بازویی‌سری (براکیوسفالیک)راست جدا می‌شود که این سرخرگ خود به دو شاخه سرخرگ زیرترقوه‌ای (ساب‌کلاوین) راست و کاروتید مشترک راست تقسیم می‌شود. دومین سرخرگ اصلی که از آئورت جدا می‌شود سرخرگ کاروتید مشترک چپ و سومین سرخرگ، سرخرگ زیرترقوه‌ای چپ است.

ادامه آئورت پایین‌رو را در قفسه سینه بخش نزولی آئورت سینه‌ای (توراسیک) و در محوطه شکم آئورت شکمی می‌نامند. شریانهای بین دنده‌ای راست و چپ، برونشی و مری از آئورت سینه‌ای و شریانهای سلیاک، شریان مزانتریک فوقانی ،سرخرگهای کلیوی، شریان مزانتریک تحتانی از آئورت شکمی جدا می‌شوند.

آئورت در انتهای مسیر خود به دو سرخرگ تهیگاهی مشترک (ایلیاک) راست و چپ منشعب شده و به اندام تحتانی خونرسانی می‌کند.

بیماریهای آئورت

آئورت می‌تواند توسط فرایندهای مختلفی آسیب ببیند که معروفترین آنها آنوریسم، آترواسکلروز، آئورتیت، تروما و دایسکشن و ترومبوز است.