لامینین (Laminin) یکی از پروتئینهای اصلی غشای پایه است. لامینینها مهمترین و فعالترین بخش غشای پایه هستند که در تمایز سلولی، مهاجرت سلولی، اتصال سلولی و زنده ماندن آنها نقش دارند.
لامینینها به صورت هتروتریمرهایی از سه زیرواحد آلفا، بتا و گاما هستند.
لامینین ها پروتئین های با وزن مولکولی بالا (400 ~ 900 کیلو دالتون) از ماتریکس خارج سلولی هستند.لامین ها بخش مهمی و بیولوژیکی فعال لایه بازال هستند که بر تمایز سلول ، مهاجرت و چسبندگی تأثیر می گذارند.
لامینین ها پروتئین های هتروتریک هستند که حاوی زنجیره α ، زنجیره β و زنجیره γ هستند . مولکول های لامینین با توجه به ترکیب زنجیره ای آنها نامگذاری می شوند. بنابراین ، لامینین-511 حاوی زنجیرهای α5 ، β1 و γ1 است. سه بازوی کوتاه به ویژه در ارتباط با سایر مولکول های لامینین مفید هستند ، بازوی بلند قادر به اتصال به سلول ها است
خانواده لامینین گلیکوپروتئینها بخشی جدایی ناپذیر از ساختار هر بافت ارگانیسم هستند. آنها ترشح شده و در ماتریس خارج سلولی هستند. لامینین برای حفظ و بقای بافتها بسیار حیاتی است. لامینین های معیوب می توانند باعث ایجاد نادرست عضلات شوند و منجر به نوعی دیستروفی عضلانی ، بیماری کشنده کشنده پوست (بولوسلا اپیدرمولیز اتصالی) و نقص فیلتر کلیه شود (سندرم نفروتیک)
انواع
پانزده لامپین شناسایی شده اند. لامین ها ترکیبی از زنجیره های مختلف آلفا ، بتا و گاما هستند.
پنج شکل زنجیره آلفا عبارتند از: LAMA1 ، LAMA2 ، LAMA3 (که دارای سه شکل شکاف است) ، LAMA4 ، LAMA5
زنجیره های بتا شامل: LAMB1 ، LAMB2 ، LAMB3 ، LAMB4
زنجیره گاما عبارتند از: LAMC1 ، LAMC2 ، LAMC3
عملکرد
لامینین ها شبکه هایی تشکیل می دهند و با شبکه های کلاژن نوع IV از طریق آنتکتین(entactin) ،فیبرونکتین(fibronectin) ، و پرلکان (perlecan) همراه هستند. آنها از طریق گیرنده های اینتگرین (integrin ) و سایر مولکول های غشای پلاسما ، به غشای سلولی متصل می شوند
از طریق این فعل و انفعالات ، لامین ها به طور جدی در پیوستن سلول و تمایز ، شکل و حرکت سلول ، حفظ فنوتیپ بافت و ارتقاء بقای بافت نقش دارند. برخی از این عملکردهای بیولوژیکی لامینین با توالی های آمینو اسید خاص یا قطعات لامینین مرتبط هستند. به عنوان مثال ، توالی پپتید [GTFALRGDNGDNGQ] ، که در زنجیره آلفا لامینین قرار دارد ، چسبندگی سلولهای اندوتلیال را تقویت می کند.
لامینین آلفا 4 در انواع مختلفی از اعصاب محیطی ، گانگلیون ریشه پشتی ، عضله اسکلتی و مویرگها حضور دارد. در اتصال عصبی عضلانی ، برای انجام سیناپس لازم است.