گروهی از گویچههای سفید هستند که در سیتوپلاسم خود گرانول دارند.
نوتروفیلها، ائوزینوفیلها (اسیدوفیل) و بازوفیلها سه نوع گرانولوسیتها بر اساس رنگپذیری گرانولهای اختصاصی هستند.
گرانولوسیت ها عمر کم دارند ولی از بین آگرانولوسیتها؛ سلول های خاطره با خروج مونوسیت ها از خون و تبدیل شدن به ماکروفاژها عمر چندین ساله یا بیشتر دارند.
گرانولوسیت ها با خروج از خون به همراه ماکروفاژها و سلول های دندریتی توانایی حرکت پیدا میکنند.
انواع گرانولوسیتها
نوتروفیلها Neutrophils: نوتروفیلها بیش از ۵۶٪ گلبولهای سفید خون را تشکیل میدهند ودارای هسته لبوله (۱۰–۳۰ درصد دو لوبه، ۴۰–۵۰ درصد سه لوبه، ۱۰–۲۰ درصد چهارلوبه و کمتر از ۵درصد پنج لوبهاند) میباشند، توانائی بیگانه خواری (فاگوسیتوز) دارند. سیتوپلاسم این سلول دارای گرانولهای بسیار ظریف صورتی کم رنگ میباشد. نوتروفیلها در عفونتهای حاد مانند بیماریهای عفونی و آپاندیسیت حاد درخون افزایش مییابند.
ائوزینوفیلها:Eosinophils
حدود ۳٪ از گلبول سفید خون را تشکیل میدهند ودارای هسته معمولاً دو لوبه و گاهی سه لوبه است. سیتوپلاسم سلول حاوی دانههای نارنجی فراوان است. تعداد ائوزینوفیلها در بیماریهای ازدیاد حساسیتی و عفونتهای انگلی درخون افزایش مییابد.
بازوفیلها :Basophils
کمترین درصد گلبولهای سفید (۱٪) در یک گسترش خونی را دارند. بازوفیلها دارای دانههای درشت آبی تیره در سیتوپلاسم خود هستند. این دانهها حاوی مواد متعددی مانند هیستامین، پروتئوگلیکان (مانندهپارین و کندروایتین) و آنزیمهای پروتئولیتیک (مانند الاستاز و لیزوفسفولیپاز) هستند که نقش مهمی در واکنشهای التهابی دارند. آزاد شدن هیستامین در خون باعث ایجاد علائم حساسیت (آلرژی) ازجمله التهاب، قرمزی، خارش و مخصوصاً کهیر میگردد.
یک سلول مهاجر از بافت همبند است که شامل ریزدانه (گرانول) های غنی از هیستامین و هپارین است. وظیفه اصلی ماستسلها ذخیره واسطههای شیمیایی است که در جریان واکنشهای آلرژیک و التهابها آنها را آزاد میسازند و مهمترین واسطههای شیمیایی مترشحه بهوسیله ماستسلها هپارین و هیستامین میباشند. ماستسلهایی که در غشاهای مخاطی یافت میشوند بجای هپارین حاوی کندروایتین سولفات میباشند