سیتوکروم (Cytochrome) پروتئین حامل و رنگدانهای است که در تمام یاختههای هوازی و برخی باکتریها وجود دارد. سیتوکرومها اغلب به غشا (مانند غشای داخلی میتوکندری) متصل میشوند و در زنجیره انتقال الکترون و تشکیل ATP فعالند.
سیتوکرومها مجموعهٔ بزرگی از هموپروتئینها (ترکیب آهن و پروتئین) هستند که در آنها آهن موجود با دریافت یا از دست دادن الکترون تحت واکنشهای اکسایش-کاهش قرار میگیرد. بسیاری از سیتوکرومها در دستهٔ دهیدروژنازها و بعضی از آنها همچون سیتوکروم aa3 از دستهٔ اکسیدازها یا سیتوکروم p450 از آنزیمهای هیدروکسیلازها محسوب میشوند.
انواع
انواع Cytochrome a و Cytochrome b در گلبولهای قرمز یافت میشوند. Cytochrome c یک پروتئین مونومر است. سیتوکروم اکسیداز سی در باکتریها مشاهده میشود.
خانواده | عملکرد | نام |
CYP1 | متابولیزم دارو و استروئید (بویژه استروژن) | 1A1, 1A2, 1B1 |
CYP2 | متابولیزم دارو و استروئید | 2A6, 2A7, 2A13, 2B6, 2C8, 2C9, 2C18, 2C19, 2D6, 2E1, 2F1, 2J2, 2R1, 2S1, 2U1, 2W1 |
CYP3 | متابولیزم دارو و استروئید (شامل تستوسترون) | 3A4, 3A5, 3A7, 3A43 |
CYP4 | متابولیزم اسید چرب و اسید آراشیدونیک | 4A11, 4A22, 4B1, 4F2, 4F3, 4F8, 4F11, 4F12, 4F22, 4V2, 4X1, 4Z1 |
CYP5 | ترومبوکسان و سنتز آن | Thromboxane-A synthase(5A1) |
CYP7 | بیوسنتز اسید صفرا | 7A1, 7B1 |
CYP8 | گوناگون | 8A1 (سنتز پروستاسیکلین), 8B1 (بیوسنتز اسید صفراوی) |
CYP11 | بیوسنتز استروئید | 11A1, 11B1, 11B2 |
CYP17 | بیوسنتز استروئید، ۱۷ آلفا هیدروکسیلاز | 17A1 |
CYP19 | بیوسنتز استروئید: آروماتاز | 19A1 |
CYP20 | عملکرد ناشناخته | 20A1 |
CYP21 | بیوسنتز استروئید | 21A2 |
CYP24 | شکستن ویتامین دی | 24A1 |
CYP26 | هیدروکسیلاز رتینوئیک اسید | 26A1, 26B1, 26C1 |
CYP27 | گوناگون | 27A1 (بیوسنتز اسید صفراوی), 27C1 (عملکرد ناشناخته) |
CYP39 | 7-alpha hydroxylation of 24-hydroxycholesterol | 39A1 |
CYP46 | کلسترول 24-hydroxylase | 46A1 |
CYP51 | بیوسنتز کلسترول | 51A1 (لانوسترول 14-alpha demethylase) |