آملوبلاستها سلولهایی هستند كه فقط در طی رشد مینای دندان بوجود می آیند و پس از بلوغ دندان از بین می روند
هر آملوبلاست یک سلول استوانه ای است که تقریباً 4 میکرومتر قطر دارد و طول 40 میکرومتر و در مقطع شش ضلعی است. انتهای ترشحی آملوبلاست با یک طرح هرمی مانند ، شش طرفه معروف به Tomes’ process به پایان می رسد.
آملوبلاستها از بافت اپیتلیوم حفره دهان با منشاء اکتودرمال مشتق شده اند. تمایز آنها از preameloblasts (که منشا آن از اپیتلیوم مینای داخلی است) در نتیجه سیگنالینگ از سلولهای ectomesenchymal دندان پاپیلا است. در ابتدا preameloblasts به presecretory و سپس به آملوبلاستهای ترشحی( secretory ameloblasts ) که مینای دندان را ترشح می کنند تمایز می یابد. تمایز از preameloblasts به ameloblasts در مرحله اول آملوژنز رخ می دهد ، به نام مرحله pre-secrotory
آملوبلاستها تنها پس از تشکیل اولین لایه عاج (پرنتین) توسط ادنتوبلاست شروع به فعالیت می کندد. آملوبلاست ها بخشی از اپیتلیوم کاهش یافته مینای دندان هستند و پس از آن بعد از بیرون آمدن دندان تحت آپوپتوز قرار می گیرند.
عوامل مختلفی وجود دارد که می تواند در تمایز و پیشرفت آملوبلاستها تأثیر بگذارد و باعث ایجاد ناهنجاری ها در ساختار دندان می شود. یک مثال BMP (پروتئین مورفوژنتیک استخوان) است که نقش مهمی در تمایز آملوبلاست دارد. هنگامی که فولیستاتین ، یک مهار کننده BMP ، در اپیتلیوم دندانهای در حال رشد بیان می شود ، آملوبلاست ها متمایز نمی شوند و مینا شکل نمی گیرد.
چرخه زندگی
چرخه عمر آملوبلاستها شامل شش مرحله است:
- مرحله مورفوژنیک (Morphogenic stage)
- مرحله سازماندهی (Organizing stage)
- مرحله سازنده (ترشحی) (Tomes’ processes ظاهر می شود)(Formative (secretory) stage)
- مراحل بلوغ ( Maturative stages)
- مرحله محافظ (Protective stage)
- مرحله دسمولیتیک (Desmolytic stage)
عملکرد
آملوبلاست ها سلولهایی هستند كه پروتئین های مینای دندان و آملوژنین را ترشح می كنند كه بعداً برای تشکیل مینا ، سخت ترین ماده در بدن انسان معدنی می شوند. آملوبلاست ها ترکیبات یونی و آلی مینای دندان را کنترل می کنند.