اختلال اضطراب منتشر (فراگیر)

اختلال اضطراب منتشر (Generalized Anxiety Disorder GAD)، نوعی اختلال اضطرابی است که به صورت نگرانی بیش از اندازه و نامعقول در مورد اتفاقات و فعالیت‌های روزمره تعریف می‌شود. اختلال اضطراب منتشر بر خلاف حمله پانیک سیر مزمن‌تری دارد و می‌تواند برای ماه‌ها در فرد وجود داشته باشد.

بهترین درمان برای این بیماران ترکیبی از روان درمانی و دارودرمانی در کنار اقدامات حمایتی است. بهترین درمان دارویی به عنوان درمان خط اول در این بیماران داروهای مهارکننده اختصاصی بازجذب سروتونین (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors SSRIs) هستند. در این دسته دارویی، داروهای مناسب برای درمان این اختلال، اس‌سیتالوپرام (escitalopram) و پاروکستین (paroxetine) هستند. کارایی این داروها حدود ۸۰٪ است. داروهای خط دوم درمانی عبارتند از: داروهای مهارکننده بازجذب نوراپی‌نفرین و سروتونین (Serotonin–Norepinephrine Reuptake Inhibitors SNRIs) با کارایی حدود ۴۰٪ و پره‌گابالین (pregabalin) با کارایی حدود ۳۵٪. داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای مثل ایمی‌پرامین، نورتریپتیلین، کلومیپرامین و امی‌تریپتیلین به دلیل عوارض بالاتر و احتمال کشندگی در دوزهای بالا، به عنوان خط اول درمانی کاربردی ندارند.

همه‌گیرشناسی

شیوع اختلالات اضطرابی به ‌طور کلی در زنان دو برابر مردان است. شیوع ۱۲ ماهه اختلال اضطراب منتشر در نوجوانان و بالغین جامعه عمومی آمریکا به ترتیب ۰/۹ درصد و ۲/۹ درصد و شیوع ۱۲ ماهه آن در سایر کشورها ۰/۴ درصد تا ۳/۶ درصد است. خطر ابتلای طول عمر بیماری ۰/۹ درصد برآورد شده‌است. شیوع این تشخیص در اواسط عمر به حداکثر خود می‌رسد و در سال‌های بعدی عمر به تدریج کاهش می‌یابد. افرادی که از تبار اروپایی هستند نسبت به کسانی که از تبارهای دیگر هستند بیشتر دچار اضطراب منتشر می‌شوند (مثلاً آسیایی، آفریقایی، بومی‌های آمریکایی و جزایر اقیانوس آرام). به علاوه ساکنین کشورهای پیشرفته بیشتر از مردم کشورهای توسعه نیافته ممکن است در طول عمر خود از علایمی که ملاک‌های تشخیصی اختلال اضطراب منتشر را برآورده می‌سازند شکایت کنند. میانگین سنی بروز این اختلال ۳۰ سالگی است با این وجود آن بسیار متفاوت است. در مجموع سن متوسط شروع اختلال دیرتر از سایر اختلالات اضطرابی است. اضطراب و نگرانی بیش از حد از همان اوایل زندگی مشاهده می‌شود و به صورت مزاج مضطرب تظاهر می‌کند. این اختلال به ندرت قبل از بلوغ آغاز می‌شود. علایم بیماری تقریباً در تمام عمر به صورت مزمن همراه با فراز و نشیب‌هایی ادامه دارد و بین اشکال سندرمی و تحت سندرمی نوسان می‌کند. فروکش کامل به ندرت رخ می‌دهد. تظاهر بالینی اختلال اضطراب منتشر تقریباً در تمام عمر یکسان است. تفاوت اصلی که در رده‌های مختلف بین بیماران دیده می‌شود مربوط به محتوای نگرانی فرد است. کودکان و نوجوانان معمولاً بیشتر راجع به مدرسه و امور ورزشی نگران هستند در حالیکه سالمندان بیشتر دغدغه سلامتی خانواده و سلامت جسمی خودشان را دارند؛ بنابراین به نظر می‌رسد محتوای نگرانی‌های فرد متناسب با سن وی باشد. شدت علایم در بالغین جوان تر بیشتر از بالغین مسن تر است.

تشخیص

معیارهای تشخیصی اختلال اضطراب فراگیر، در راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی توسط انجمن روان‌پزشکی آمریکا منتشر شده‌است.

علایم

1. ناتوانی در کنترل و مدیریت نگرانی ها
2. نگرانی افراطی و نامعقول بدون دلیل مشخص
3. نگرانی تعمیم یافته به تمامی موضوعات
4. مشکلات ذهنی و جسمانی همزمان با نگرانی مزمن
5. مختل شدن بخش های مهم زندگی

معیارهای ICD-10

ICD-10 اختلال اضطراب عمومی “F41.1” توجه: ممکن است برای کودکان معیارهای مختلفی اعمال شود (به F93.80 مراجعه کنید).

دوره ای حداقل شش ماه با تنش ، نگرانی و احساس دلهره برجسته ، درباره وقایع و مشکلات روزمره.
حداقل چهار علامت از لیست موارد زیر باید وجود داشته باشد ، که حداقل یکی از موارد (1) تا (4).
علائم برانگیختگی خودکار
(1) تپش قلب یا ضربان قلب یا سرعت ضربان قلب.
(2) عرق کردن.
(3) لرزیدن یا لرزیدن.
(4) خشکی دهان (ناشی از دارو یا کم آبی نیست).
علائم مربوط به قفسه سینه و شکم
(5) مشکل در تنفس.
(6) احساس خفگی.
(7) درد یا ناراحتی در قفسه سینه.
(8) حالت تهوع یا پریشانی شکم (به عنوان مثال خفگی در معده).
علائم مربوط به مغز و ذهن
(9) احساس سرگیجه ، ناپایدار ، ضعف یا سبکی.
(10) احساس اینکه اشیاء غیر واقعی هستند (غیرواقعی شدن) ، یا اینکه خود فرد از راه دور است یا “واقعاً اینجا نیست” (بی هویتی).
(11) ترس از دست دادن کنترل ، دیوانه شدن یا بیرون رفتن.
(12) ترس از مرگ.
علائم عمومی
(13) گرگرفتگی یا سرمازدگی.
(14) احساس تهوع یا سوزن شدن.
علائم تنش
(15) تنش عضلانی یا درد و درد.
(16) بی قراری و عدم توانایی در آرامش.
(17) احساس ضعف و اضطراب یا تنش روحی.
(18) احساس توده در گلو یا مشکل در بلع.
سایر علائم غیر اختصاصی
(19) پاسخ اغراق آمیز به شگفتی های جزئی یا مبهوت بودن.
(20) مشکل در تمرکز یا خالی کردن ذهن ، به دلیل نگرانی یا اضطراب.
(21) تحریک پذیری مداوم.
(22) مشکل در خوابیدن به دلیل نگرانی.
این اختلال معیارهای مربوط به اختلال هراس (F41.0) ، اختلالات اضطراب هراسی (F40.-) ، اختلال وسواس فکری (F42.-) یا اختلال کمبود جنسی (F45.2) را برآورده نمی کند.
بیشترین معیارهای رد استفاده: عدم وجود اختلال جسمی مانند پرکاری تیروئید ، یک اختلال روانی ارگانیک (F0) یا اختلال روانشناختی مرتبط با مواد (F1) مانند مصرف بیش از حد مواد مشابه آمفتامین یا خروج از بنزودیازپین ها