فاکتور رشد Growth factor

فاکتور رشد، مولکولهایی طبیعی با ساختار پروتئینی یا استروئیدی هستند. این فاکتورها در رشد و تمایز سلول‌های زیادی دخیل هستند و نوعی سیتوکین هستند. نقش اصلی مثبت و منفی فاکتورهای رشد در تحریک تکثیر یاخته‌ها و در تنظیم رشد یاخته‌ها در چندین سال اخیر به نحو فزاینده‌ای ارزیابی شده‌است. یکی از نخستین فاکتورهای رشدی که کشف شد، عامل رشد عصب در سال ۱۹۵۱ بود.

انواع

• آنژیوپویتین (Ang)
• گلوکز ۶-فسفات ایزومراز
• Bone morphogenetic proteins (BMPs)
• فاکتور نورون‌زایی مشتق‌شده از مغز (BDNF)
• فاکتور رشد اپیدرمال (EGF)
• اریتروپوئیتین (EPO)
• عامل رشد فیبروبلاست (FGF)
• Glial cell line-derived neurotrophic factor (GDNF)
• فاکتور تحریک‌کننده تشکیل کلنی گرانولوسیت (G-CSF)
• Granulocyte macrophage colony-stimulating factor (GM-CSF)
• Hepatocyte growth factor (HGF)
• فاکتور رشد شبه‌انسولین (IGF)
• Migration-stimulating factor
• Myostatin (GDF-8)
• فاکتور رشد عصب (NGF) and other neurotrophins
• فاکتور رشد مشتق از پلاکت (PDGF)
• ترومبوپویتین (TPO)
• Transforming growth factor alpha(TGF-α)
• Transforming growth factor beta(TGF-β)
• عامل نکروز تومور آلفا (TNF-α)
• فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF)
• [(Foetal Bovine Somatotrophin)] (FBS)
• IL-1- Cofactor for IL-3 and IL-6. Activates T cells.
• IL-2- T-cell growth factor. Stimulates IL-1 synthesis. Activates B-cells and NK cells.
• IL-3- Stimulates production of all non-lymphoid cells.
• IL-4- Growth factor for activated B cells, resting T cells, and mast cells.
• IL-5- Induces differentiation of activated B cells and eosinophils.
• IL-6- Stimulates Ig synthesis. Growth factor for plasma cells.
• IL-7- Growth factor for pre-B cells.

سایتوکینها

برخی سایتوکین‌ها مانند G-CSF و GM-CSF به عنوان فاکتورهای رشد عمل می‌کنند و برخی برعکس موجب مرگ سلولی برنامه‌ریزی شده (آپوپتوز) می‌شوند. بیشتر فاکتورهای رشد به صورت موضعی ساخته می‌شوند و موضعی عمل می‌کنند مانند فاکتور رشد عروقی که در محل کمبود اکسیژن تولید و عمل می‌کند. همه فاکتورهای رشد گیرنده‌های غشایی دارند و از این طریق بر متابولیسم سلول تأثیر می‌کنند.