نشانگان(سندرم) شوگرن نوعی اختلال التهابی مزمن و وابسته به دستگاه ایمنی است که با اختلال در عملکرد غدد برون ریز (غدد اگزوکرین) و سایر تظاهرات سیستمیک مشخص میشود. این سندروم به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود.
تظاهرات بالینی
- تظاهرات غددی
- اختلال در عملکرد غدد اشکی: خشکی و تحریکپذیری چشمها، احساس جسم خارجی در چشم، خراشیدگی قرنیه، قرمزی چشم.
- اختلال در عملکرد غدد بزاقی : خشکی دهان، زخمهای دهانی، پوسیدگی دندانها، فیسورها(شیارها)ی زبان و لب، دیسفاژی (دش اوباری یا اختلال در بلع)، ریفلاکس محتویات معده به مری، تورم غدد پاروتید یا غدد ساب مندیبولر.
- اختلال در عملکرد سایر غدد اگزوکرین : دیسپارونیا (یا دش آمیزی)،سوء جذب پانکراسی، پانکراتیت
- تظاهرات غیرغددی
در بیماران مبتلا به شوگرن شیوع لنفوم بالاتر میباشد. لنفومهایی که در بیماران مبتلا به شوگرن ایجاد میشوند، معمولاً نوع لنفوسیتهای بیمیباشند و میتوانند در اثر ترانسفورماسیون بدخیم در غدد اگزوکرین درگیر ایجاد شوند یا حتی در بخشهایی ایجاد شوند که از نظر بالینی درگیر نمیباشند (مثلاً در عقدههای لنفاوی گردنی). بنابراین در بیمار مبتلا به شوگرن، در موارد زیر حتماً باید به فکر لنفوم بود:
- ایجاد تودهٔ جدید.
- تورم پایدار غددی که با درمان تغییری نمییابند یا خصوصیات آنها تغییر نمیکند.
- علایم سرشتی (constitutional).